Hartjes voor ‘Harry’

Zeggen wat je denkt en voelt en een andere mening durven geven, ook al roept deze misschien weerstand op bij je collega’s of leidinggevende, is voor veel mensen spannend. Een veilige werkomgeving creëren als leidinggevende, waarin iedereen zich gehoord en gewaardeerd voelt, blijkt lastiger te realiseren dan je denkt. Wat voor de één prettig voelt, vindt de ander juist uitermate vervelend. Top-down managen maakt steeds vaker plaats voor bottom-up of team-based management, omdat dit leidt tot een duidelijke bewezen verbetering van het bedrijfsresultaat en continuïteit, indien goed uitgevoerd onder de juiste omstandigheden. Werknemersbetrokkenheid is een van de grootste voorspellers van succes van je organisatie. O.a. Gallup doet hier al decennialang onderzoek naar.

De uitdaging is om samen beslissingen te nemen en resultaten te behalen op een manier waarbij iedereen zich in meer of mindere mate onderdeel voelt van de oplossing. Zeker in veranderingstrajecten of transformaties erg belangrijk. Maar hoe doe je dat?

Ritme in hard en zacht

Vorig jaar heb ik het seminar ‘Rhythm of Life’ van Jitske Kramer geabsorbeerd en ben ik verliefd geworden op ‘Harry’. ‘Harry’ staat symbool voor ‘anders’. De ‘misfit’, het buitenbeentje, het zwarte schaap misschien. De andere mening, emotie, het andere idee. Harry staat voor inclusie en dat niets betekenis heeft van het zelf, en voor het uitdagen van je eigen waarheid, omdat er geen algehele waarheid bestaat. Ook Jitskes boek ‘Deep Democracy’ heeft mij veel nieuwe inzichten gegeven en woorden gegeven aan mijn gevoel, zodat ik beter met anderen kan delen wat ik bedoel. ‘Deep Democracy’ gaat over omgaan met ‘de wijsheid van de minderheid’ zonder oeverloos te polderen, want positieve en duurzame veranderingen ontstaan alleen wanneer we naast de feiten en cijfers ook onze diepste emoties meenemen. De kwaliteit van de relaties bepaalt het succes van de organisatie. De zachte kant van zakendoen biedt meer kansen dan ooit. De kracht van macht en ego’s binnen organisaties verandert. Relevantie en van betekenis zijn worden belangrijker.

Emotionele en sociale intelligentie

Overal zijn ‘Harry’s’. In mijn zakelijke omgeving ben ik regelmatig zelf een ‘Harry’. Mijn collega’s probeerde ik voorheen mee te nemen in mijn tomeloze enthousiasme en daar slaagde ik vervolgens regelmatig niet in, omdat die vorm uitermate irritant blijkt voor sommigen. Dat wil niet zeggen dat ik dat enthousiasme overboord gegooid heb, maar wel dat ik het inmiddels beter kan doseren en herken wanneer het niet aanslaat, zodat ik alsnog van tactiek kan veranderen en dat ook durf te benoemen. Die koerswijziging begint bij jezelf. Dat is de enige plek waar je veranderingen tot stand kunt brengen.

Om mensen mee te nemen in je visie en een goede leider te worden (met of zonder mensen aan wie je leiding geeft), moeten ‘de knopen uit je tuinslang zijn’. Emotionele intelligentie: begrijpen waar je in geraakt wordt en waarom, zodat je sneller kunt schakelen naar het gezamenlijke doel dat je zakelijk hebt. Weten hoe je zelf in elkaar zit, zodat je beter begrijpt dat het ook anders kan. Je leeftijd, kleur, gender, de functie en de rol(len) die je hebt in je organisatie; dit en nog veel meer beïnvloedt je oordelen en besluiten. Door je kwetsbaar op te stellen en te durven zeggen wat je voelt, kun je geraakt worden en juist daar vindt de ontmoeting plaats. Maar ook werken aan je sociale intelligentie: je vermogen om emoties en mogelijkheden van de ander te onderkennen en gebruiken. Als leidinggevende is het creëren van vertrouwen en veiligheid van levensbelang om als team succesvol te zijn.

Leiderschap in verschillen

De essentie van leiderschap en een goede samenwerking is kunnen omgaan met verschillen. Verschillen roepen vaak weerstand op. De kunst is om de weerstand te zien als stem die nog niet voldoende gehoord is en niet je eigen mening door te duwen door te gaan overtuigen, want dat werkt niet. Daar heb ik inmiddels voldoende ervaring mee. Er zijn veel mogelijkheden om de verschillen tussen mensen inzichtelijk te krijgen als je op zoek bent naar de gezamenlijkheid. Zelf heb ik goede ervaringen met Profile Dynamics en MBTI. Dit zijn (slechts) hulpmiddelen, die pas voor je gaan werken als je je ervoor openstelt en ermee experimenteert. Door het toepassen van dit soort hulpmiddelen gaat het gesprek gemakkelijker over de verschillen, wordt het door de constateringen wat minder op de man gespeeld en blijf je weg van het (ver)oordelen. Meer begrip zorgt voor meer vertrouwen en veiligheid.

Wat doet ‘Harry’ met jou?

‘Harry’ is onderdeel van onderstaand filmpje dat mij iedere keer weer raakt. Hij daagt me uit om anders te denken, te zijn, te doen. Om mezelf te durven zijn én mezelf aan te passen. Om te blijven reflecteren, bewust te worden en bewust te zijn. ‘Harry’ helpt het gesprek aan te gaan en om te verbinden op een respectvolle, positieve manier.

Durf jij je open te stellen voor de ‘Harry’s’ in jouw omgeving en de ‘Harry’ in jezelf? ‘I dare you’.